Türkiye’de akrep serumunun tarihi

Akrepler, üzerleri kalın bir kitin tabakası ile kaplı, ergin bireylerinin uzunlukları 11,5-220 mm arasında değişen eklem bacaklılardır. Zehirlenmeye neden olmaları ve yırtıcılıkları nedeniyle insanlarda korkuya neden olurlar. Akrep zehirlenmelerinde, özellikle ağır belirtilerle seyrediyorsa antivenom uygulanması zorunludur. Türkiye iklim açısından akreplerin yaşamasına elverişli bir ülkedir. Günümüzde, dünyada, 21 familya ve 195 cins’ten oluşan yaklaşık 2512 tür akrep olduğu bildirilmiştir. Bununla beraber son yıllardaki artış göz önüne alındığında Türkiye akrep topluluğundaki tür sayısının artacağı ve 50’ye kadar ulaştığı bildirilmiştir. Türkiye’de bilinen zehirli en etkili akrep türü Leirus abdullahbayrami olmasına rağmen, akrep antivenomu Androctonus crassicauda’dan elde edilmektedir. Yapılan çalışmalar Türkiye’de 1942 yılından itibaren kesintisiz bir şekilde A.crassicauda’dan üretilen antivenomun bilinen diğer antivenomlardan daha iyi sonuç verdiğini göstermektedir. Dünyanın en zehirli 5 akrebinden biri olarak gösterilen A. crassicauda yaklaşık 80 ile 90 mm uzunluğunda olup koyu kahve veya siyah renkte, kıskaçları çok tıknaz ve kuyruğu oldukça kıvrıktır. Türkiye’de tıbbi yönden en önemli türden birdir.. A. crassicauda, Türkiye’de daha çok Güney Doğu Anadolu bölgesinde ve Doğu Anadolu bölgesi’nin Iğdır ve Kars illerinde düşük rakımlı bölgelerde bulunmaktadır. Özellikle Güneydoğu bölgemizde akrep sokması şikayetiyle hastaneye başvuran hastaların çoğunluğunda sorumlu akrebin A. crassicauda olduğu belirtilmektedir. Sokma olguları çoğunlukla yaz döneminde olmakta ve hem Türkiye hem de dünyanın diğer ülkelerinde halen önemli bir sorun olmaya devam etmektedir. A. crassicauda’dan hazırlanan akrep antivenomu uzun yıllar sonra ilk kez hazırlanan Türk Farmakopesin’de milli monografımız olarak yerini almıştır. Bu özet, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan günümüze kadar Türkiye'deki antivenomun tarihi hakkında ayrıntılı bilgi vermektedir.

The history of scorpion serum in Turkey

Scorpions are arthropods covered with a thick layer of chitin, whose adult individuals have a length of 11,5-220 mm. Due to their venomous sting and predation nature, humans usually fear them. In scorpion envenomation, it is necessary to apply antivenom especially for patients with severe symptoms. Turkey is a suitable country for scorpion life in terms of climate. Today, in World, there are 2512 species of scorpions in 21 families and 195 genera. When it considered the increase in recent years in Turkey, some authories report that the number of scorpion species will increase and reach up to 50. Although most venomous scorpion species known in Turkey is Leirus abdullahbayrami, scorpion antivenom is produced from Androctonus crassicauda. The studies show that the antivenom from A.crassicauda in Turkey has been produced in a continuous manner since 1942 and more effected than other antivenoms. A.crassicauda, which is shown as one of the 5 most poisonous scorpions in the world, is about 90 to 100 mm in length, in dark brown or black color, its claws are very chunky and its tail is very curved. It is one of the most important species of medical terms in Turkey. A. crassicauda was found more in the region of Southeastern Anatolia in Turkey, but less Eastern Anatolia. It is stated that the responsible scorpion is A.crassicauda in the majority of patients who admitted to the hospital especially with complaints of scorpion stings in the Southeastern Anatolia region. Scorpion sting events being mostly during the summer period and is still continues to be a major problem both in Turkey and the world's other countries. The scorpion antivenom produced from A.crassicauda has taken its place as the national monograph of the Turkish Pharmacopoeia, which was prepared for the first time after many years. This abstract provides detailed information on the history of antivenom preparations in Turkey, starting from the foundation of the Republic of Turkey up until the present day.