ISSN: 0377-9777 / e-ISSN: 1308-2523
Mesleksel kas iskelet sistemi hastalıklarını azaltmada davranış odaklı güvenlik sistemi uygulaması [Turk Hij Den Biyol Derg]
Turk Hij Den Biyol Derg. 2017; 74(4): 321-332 | DOI: 10.5505/TurkHijyen.2017.02170

Mesleksel kas iskelet sistemi hastalıklarını azaltmada davranış odaklı güvenlik sistemi uygulaması

Ayşe Coşkun Beyan1, Duygu Turşucu2
1Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, İş Ve Meslek Hastalıkları Bilim Dalı,i̇zmir
2Fabrika İş Sağlığı Ve Güvenliği Departmanı, İş Güvenliği Bölümü, İzmir

GİRİŞ ve AMAÇ: Uluslararası Çalışma Örgütüne göre meslek hastalıkları ve iş ile ilişkili hastalıkların ilk sıralarında mesleki kas iskelet sistemi hastalıkları (MKİSH) yer almaktadır. Bu hastalıkların oluşumunda monoton iş, iş yerinde tekrarlamalı ve zorlamalı hareketler, vücudun kötü pozisyonlarda kullanımı, hatalı davranışlar, titreşimi de içeren ergonomik yetersizlikler önemli rol oynar. Ergonomik risk faktörlerini azaltmak için işyerlerinde farklı yaklaşımlar -mühendislik, yönetsel ve davranışsal/kişisel - geliştirilmeye devam etmektedir. Davranış odaklı güvenlik yaklaşımı (DOGY) kişisel/ davranışsal yaklaşımlara iyi bir örnektir. DOGY iş kazalarını önlemek için sıkça kullanılmaktadır. Meslek hastalıklarını önlemek için kullanım örneği azdır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Fabrikada 6 ay önce fabrika iş sağlığı ve güvenliği profesyonelleri tarafından DOGY sistemi oluşturulmuştur. DOGS gördüm, çözdüm, önledim ve izledim olmak üzere dört basamaktan oluşmaktadır. 15 çalışana eğitim verilerek bu sistemin içinde aktif görev verilmiştir. Sistem fabrika satış bölümünde çalışan 34 çalışana uygulanmıştır. Çalışanların uzun dönemde mesleki kas iskelet sistemi hastalıklarına yol açabilecek bir davranış örneğinde sistem uygulanmıştır.
BULGULAR: Fabrika satış bölümünde 34 çalışan vardır. 25 çalışan %73.5 erkekti. Çalışanların en sık yakınması boyun ağrısı (%94,1) ve boyun tutulması (%44.1). DOGY sistemi sonucu yapılan girişimler öncesi RULA skoru 6.15±0.60 iken girişim sonrası 5.12±0.80 idi (p<0.001). Girişim öncesi kas iskelet sistemi yakınma sıklığı % 94.1 iken girişim sonrası %61.7 olarak bulunmuştur (p=0.03). Hastalık nedenli işe gelemem hızı %0 235 iken hastalık sonrası %0176 olarak bulunmuştur (p<0.001).
TARTIŞMA ve SONUÇ: DOGY daha çok iş kazalarını önlemek ya da azaltmak için kullanılmaktadır. Çalışmamıza benzer şekilde meslek hastalıklarını önlemek için yapılacak girişimlerde az sayıda uygulama vardır. Az sayıda olguda uygulanmış olan uygulamamız meslek hastalıklarını önlemek için uygulanmıştır ve çalışanların aktif olarak tüm basamaklarda rol oynaması nedeni ile başarılı olmuştur. DOGY mesleki kas iskelet sistemi hastalıklarının önlenmesinde umut verici bir yaklaşım gibi gözükmektedir. Uygulanabililiği ve uzun dönem sonuçlarını değerlendirilmek üzere daha büyük gruplara uygulanmalıdır. Uygulama sonrası alınacak geri bildirimler ile sistem sürekli yenilenmelidir.

Anahtar Kelimeler: ergonomi, davranış odaklı güvenlik, meslek hastalıkları

The Usage of Behaviour Based Safety Process for Decreasing Work-Related Musculoskeletal Diseases at the Sales Department of a Factory

Ayşe Coşkun Beyan1, Duygu Turşucu2
1Dokuz Eylul University Faculty Of Medicine, Occupational Disease Department, Izmir
2Factory Occupational Health And Safety Unit, Occupational Safety Department, Izmir

INTRODUCTION: According to the International Labour Organisation, occupational musculoskeletal diseases (OMSD) represent the most common occupational and work-related health diseases. Ergonomic inadequacies such as monotonous tasks, repetitive movements, movements which require force, unhealthy body posture, unsafe acts and vibration have an important impact on the development of musculoskeletal diseases. In order to reduce ergonomics risks factors many interventions have been developing such as engineering, administrative, and behavioural/ personal interventions. The Behavioural Based Safety (BBS) process is a good example for behavioural / personal ergonomic interventions. Although BBS is used for occupational accident commonly, there is not many examples for occupational diseases.
METHODS: The BBS process which was developed factory health and safety professionals had been established in the factory 6 months ago. BBS was consisted four steps: I observed it, I solved it, I prevented it and I monitored it. Fifteen workers were trained and worked in this system actively. System had been used an example unsafe act that might caused occupational musculoskeletal diseases at factory sales department.
RESULTS: Thirty-four employees were working at the sales department. Twenty-five (73.5%) of the cases were male. The most common complaints were neck pain, which was expressed by 94.1% of the employees, and neck stiffness which was expressed by 44.1% of the employees. RULA score was 6.15±0.60 prior the implementation, it was 5.12±0.80 afterwards(p<0.001). The presence of musculoskeletal complaints was 94.10%prior the implementation, while it was 61.7% afterwards (p=0.03). The Sickness Absenteeism Incidence Rate (SAIR) prior the implementation was 235 %0, while it was 176%0 (p<0.001) afterwards.
DISCUSSION AND CONCLUSION: The BBS process is mainly used in researches which aim to prevent or decrease work-related accidents There are also a few examples, similar to our research, regarding its implementation at ergonomic interventions to prevent occupational diseases. As our research has been carried out only with a small group of employees it was able to successful by workers active role in all levels. The feasibility and especially the long terms results of the process should be evaluated with bigger groups. This process may be considered as a promising approach for the prevention of OMDS. The system should be update according to the feed backs which are received after the implementation regularly.


Keywords: ergonomics, Behavioural Based Safety, occupational disease

Ayşe Coşkun Beyan, Duygu Turşucu. The Usage of Behaviour Based Safety Process for Decreasing Work-Related Musculoskeletal Diseases at the Sales Department of a Factory. Turk Hij Den Biyol Derg. 2017; 74(4): 321-332

Sorumlu Yazar: Ayşe Coşkun Beyan, Türkiye
Makale Dili: İngilizce
LookUs & Online Makale
w