Tokat İlinde Yaşayan İnsanlardaki Kene Tutunma Bölgelerinin Değerlendirilmesi

GİRİŞ ve AMAÇ: Bu çalışmada, Türkiye’de Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) açısından endemik olan bir bölgede kene enfestastonu olan kişilerin demografik özelliklerinin ve kenelerin tutunma bölgelerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: 2009 yılında Tokat ilinde 5089 kişi kene enfestasyonu şikayeti ile hastanelere başvurmuştur. Kene tutunması olan her hasta için sağlık personelleri tarafından doldurulan hastaların isim, yaş, cinsiyet, meslek, tarih, yaşadığı alan, seyahat bilgisi ve ek notları içeren standart formlar incelenmiştir. Kene tutunma bölgeleri karın, kollar, koltuk altı, sırt, göğüs, baş ve boyun, kalça, bacaklar ve perine olmak üzere 9 gruba, hastaların yaşları da 0-9, 10-19, 20-39, 40-64 ve ≥65 olmak üzere 5 gruba ayrılarak incelenmiştir.
BULGULAR: Kenelerin büyük bir kısmı (n=1051, %23,3) hastaların bacaklarında olduğu tespit edilmiştir. 20-39 yaş grubundaki kişiler (n=1228, %27,24) kene tutunması oranının en yüksek olduğu grup olarak belirlenmiştir. Hastalardan 2825 (%62,67)’inin erkek, 1683 (%37,33)’ının kadın olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, 2740 (%60.78) hastanın kırsal alanlarda, 1768 (%39,22) hastanın kentsel alanlarda yaşadığı belirlenmiştir. İnsanlar üzerinden toplanan kenelerin tür teşhisleri yapıldığında, örneklerin Argas (1 tür), Dermacentor (2 tür), Haemaphysalis (3 tür ve 1 alttür), Hyalomma (4 tür), Ixodes (5 tür) ve Rhipicephalus (4 tür) cinsleri içerisinde toplam 20 taksona ait olduğu belirlenmiştir.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Bu çalışmayla birlikte, KKKA endemik Tokat bölgesinde kene enfestasyonu olan hastaların demografik özellikleri ve kenelerin tutunma bölgeleri ilk kez değerlendirilmiştir. Ayrıca, Türkiye’de insanların Argas vespertilionis ve Ixodes gibbosus türü keneler tarafından enfeste edildikleri ilk kez tespit edilmiştir.

Tick attachment sites in humans living in the Tokat province of Turkey

INTRODUCTION: The aim of this study was to evaluate attachment sites of ticks and demographic properties of patients in a Crimean-Congo hemorrhagic fever (CCHF) endemic region in Turkey.
METHODS: In 2009, 5089 patients with tick bites admitted to hospitals of Tokat province. A standard questionnaire, covering name, age, gender, job, date, living area, travel history of patients and additional notes, filled by health personals for each patient with the tick bite was evaluated. Attachment sites of ticks were separated into 9 groups as the abdomen, arms, axilla, back, chest, head and neck, hip, legs, and perineum, while ages of patients were separated into 5 groups as 0-9, 10-19, 20-39, 40-64 and ≥65.
RESULTS: The majority of ticks (n=1,051, 23.3%) were found on the legs of the patients. 20-39 year age group tick-infested were the highest proportion (n=1228, 27.24%), while 2,825 (62.67%) of patients were male, and 1,683 (37.33%) were female. In addition, it was determined that 2,740 (60.78%) of patients were living in rural, while 1,768 (39.22%) were living in urban areas. A total of 20 tick taxa were identified, comprising 6 genera: Argas (1 species), Dermacentor (2 species), Haemaphysalis (3 species and 1 subspecies), Hyalomma (4 species), Ixodes (5 species) and Rhipicephalus (4 species).
DISCUSSION AND CONCLUSION: In the present study, attachment sites of ticks and the demographic properties of patients were evaluated for the first time in Tokat province, a CCHF endemic region. Argas vespertilionis and Ixodes gibbosus ticks were reported for the first time in Turkey on humans.