İleri Dönem Romatoid Artrit (Ra) Hastalarında Anti-Siklik Sitrülinlenmiş Peptid (Anti-Ccp) Antikorunun Hastalık Aktivitesi İle İlişkisi Ve Prognostik Değeri

AMAÇ: Anti-siklik sitrülinlenmiş peptid (anti-CCP) antikorları romatoid artrit (RA) tanısında son yıllarda kullanılmaya başlanmış yüksek özgüllük ve duyarlılığa sahip belirteçlerdir. Bu çalışmada ileri dönem RA hastalarında anti-CCP antikorlarının hastalık aktivitesi, radyolojik olarak saptanan eklem hasarı ile ilişkisinin ve prognostik değerinin araştırılması amaçlanmıştır.
YÖNTEMLER: İleri dönem 122 RA hastası ve 50 sağlıklı kontrolde anti-CCP antikoru ve romatoid faktör (RF) titreleri ölçülmüştür. Hastalık aktivitesinin değerlendirilmesinde; hassas eklem sayısı (HES), şiş eklem sayısı (ŞES), vizuel analog skala (VAS)’ya göre ağrı şiddeti, sabah tutukluğu süresi, hastaya ve hekime göre global hastalık aktivitesi skoru, 28 eklemde hastalık aktivesi skoru (DAS 28), eritrosit sedimantasyon hızı (ESH), lökosit sayısı, C-reaktif protein (CRP) düzeyi kullanılmıştır. Fonksiyonel aktivite sorgulanması Health Assessment Questionnaire (HAQ), eklem hasarının radyolojik değerlendirilmesi Larsen Yöntemi ile yapılmıştır.
BULGULAR: Hastaların %66.4’ünde anti-CCP antikoru, %59’unda RF pozitif bulunmuştur. RA hastalarında; anti-CCP titresi ile RF titresi (r=0.582, p<0.001), ŞES (r=0.187, p<0.005), hekime göre global hastalık aktivitesi skoru (r=0.237, p<0.01), DAS28 skoru (r=0.199, p<0.05) ve Larsen skoru (r=0.182, p<0.05) arasında anlamlı korelasyonlar bulunmuştur. Anti-CCP pozitif hastalarda negatif olanlara göre ŞES (2.86±2.82 ve 1.71±1.52; p<0.01), HES (6.20±5.15 ve 4.41±3.65; p<0.05), sabah tutukluğu süresi (72.05±81.13 ve 39.29±55.24; p=0.01), hekime göre global hastalık aktivitesi (5.20±2.70 ve 3.78±2.20; p<0.01), DAS 28 (4.59±1.62 ve 3.84±1.37; p<0.01), Larsen (68.42±31.85 ve 54.30±36.76; p<0.01), HAQ skoru (0.76±0.64 ve 0.53±0.54; p<0.05), CRP düzeyi (23.23±30.82 ve 13.14±17.20; p<0.05), ESH (33.52±25.38 ve 26.63±30.05; p<0.05), lökosit sayısı (8.22±2.54 ve 6.73±2.91; p<0.01) anlamlı olarak daha yüksek saptanmıştır.
SONUÇ: Çalışmamızda, RA’da anti-CCP antikorlarının daha şiddetli seyreden hastalık aktivitesi, daha yüksek fonksiyonel kayıp ve daha ağır radyolojik eklem hasarı ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. Sonuç olarak, anti-CCP antikorunun RA hastalarında prognozun tayininde faydalı bir belirteç olabileceği kanısına varılmıştır.

Association of anti-cyclic citrulinated peptide (anti-CCP) antibody with disease activity in advanced rheumatoid arthritis patients and its prognostic value

OBJECTIVE: Anti-cyclic citrullinated peptide (anti-CCP) antibodies are highly specific and sensitive markers which are used in the diagnosis of rheumatoid arthritis (RA), in recent years. In this study it was aimed to investigate the association of anti-CCP antibodies with disease activity and radiological joint damage in advanced RA patients and the prognostic value of anti-CCP antibodies.
METHODS: Titers of anti- CCP antibodies and rheumatoid factor (RF) in 122 advanced RA patients and 50 healthy controls had been searched. In order to determine the activity of the disease, tender joints count (TJC), swollen joints count (SJC), visual analog scale (VAS) for pain, duration of morning stiffness, patient’s and physician’s global assessment, disease activity score for 28 joints (DAS 28), erythrocyte sedimentation rate (ESR), leukocyte count and C-reactive protein (CRP) were evaluated. Functional activity assessment and radiological joint damage were carried out according to the Health
Assessment Questionnaire (HAQ) and Larsen method, respectively.
RESULTS: 66.4% were positive for anti-CCP antibodies and 59% were positive for RF of the patients. In patients with RA, significant correlations were found between serum anti-CCP level and RF level (r=0.582, p<0.001), SJC (r=0.187, p<0.005), physician’s global assessment (r=0.237, p<0.01), DAS28 score (r=0.199, p<0.05) and Larsen score (r=0.182, p<0.05). Anti-CCP positive patients had significantly higher SJC (2.86±2.82 vs. 1.71±1.52, respectively; p<0.01), TJC (6.20±5.15 vs. 4.41±3.65, respectively; p<0.05), duration of morning stiffness (72.05±81.13 vs. 39.29±55.24, respectively; p=0.01), physician’s global assessment (5.20±2.70 vs. 3.78±2.20, respectively; p<0.01), DAS 28 score (4.59±1.62 vs. 3.84±1.37, respectively; p<0.01), Larsen score (68.42±31.85 vs. 54.30±36.76, respectively; p<0.01), HAQ score (0.76±0.64 vs. 0.53±0.54, respectively; p<0.05), CRP (23.23±30.82 vs. 13.14±17.20, respectively; p<0.05), ESR (33.52±25.38 vs. 26.63±30.05, respectively; p<0.05), leukocyte count (8.22±2.54 vs. 6.73±2.91, respectively; p<0.01) compared to anti-CCP negative patients.
CONCLUSION: In the study, it was indicated that Anti-CCP antibodies were associated with severe disease activity, higher functional impairment and worse radiological joint damage in RA. In conclusion, it was found that Anti-CCP antibodies would be valuable tools for evaluating prognosis of the RA patients.