Ruam Değerlendirme Raporu

Ruam (Glanders), Burkholderia mallei (B. mallei)’nin etken olduğu, bilinen en eski Zoonotik hastalıklardan biridir. Hastalık, esas olarak tek tırnaklı hayvanların (at, katır, eşek) hastalığıdır. Enfeksiyon insanlara hasta hayvanlardan bulaşmaktadır. İnsandan insana bulaş çok nadirdir. Günümüzde hastalığın bazı ülkelerde endemik bulunması, hayvan ve insan sağlığını etkilemekte, özellikle yarış atlarını etkilemesi nedeni ile önemli ekonomik kayıplara yol açmaktadır. Ruam hastalığının hayvan sağlığı ve insan sağlığını etkilemesi, ekonomik kayıplara yol açması yanında, hastalık etkeni B. mallei, potansiyel olarak biyoterör/biyolojik silah ajanı olarak değerlendirilmesi bu hastalığın günümüzde de önemini artırmaktadır.
Hastalık ile mücadelede de en önemli husus hayvanlarda hastalığı yok etmektir. Kuzey Amerika, Avustralya ve Avrupa’da yürütülen çalışmalar ile enfekte hayvanların elimine edilmesi ve emportasyona yönelik alınan önlemler sayesinde hastalık eradike edilmiştir. Ancak halen Asya, Afrika Orta Doğu ve Güney Amerika’daki pek çok ülkeden hastalık ya endemik veya sporadik olarak bildirilmeye devam edilmektedir.
Ülkemizde insan ve hayvan sağlığının yanı sıra ülke ekonomisine de büyük zararlar veren ruam hastalığı, Balkan Savaşı, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı sırasında hızla yayılmış ve epidemik bir seyir göstermiştir.1925-1969 yılları arasında toplam 112 insan ruamı bildirilmiş, bunlardan 55’i ölümle sonuçlandığı kayıtlara geçmiştir. Hastalığın kontrolüne yönelik 1975-1985 yılları arasında ülke genelinde tek tırnaklı hayvanlara geniş çaplı bir tarama yapılarak enfekte hayvanlar imha edilmiştir. 2000 yılında başlatılan “Ülkesel Ruam Eradikasyon Projesi” ile hastalık 2001 yılında ülkemizden eradike edilmiştir. Ancak 2017 ve 2019 yıllarında İstanbul’un Adalar İlçesinde hayvanlarda ruam hastalığı tekrar ortaya çıkmıştır. İlgili kurumlarca yapılan çalışmalar neticesinde salgın sona erdirilmiştir.
Bu rapor Türkiye Zoonotik Hastalıklar Eylem Planı çerçevesinde ülkemizde olası yeni bir ruam salgınına ve herhangi bir yerde hastalık çıkma potansiyeline karşı hazırlıklı olmak amacıyla hazırlandı. Rapor, hastalığın tarihi geçmişini de göz önüne alarak, güncel literatür bilgileri ışığında, hastalık ile ilgili genel bilgiler, insan ve hayvandaki kliniği, tanısı, tedavisi ve önlemleri ile ilgili yaklaşımlar “Tek Sağlık“ anlayışı doğrultusunda hazırlandı.

Glanders evaluation report

Glanders, caused by Burkholderia mallei (B. mallei), is one of the oldest zoonotic diseases. The disease is primarily disease of equids (horses, mules, donkeys). Infection is transmitted to humans from sick animals. Transmission from human to human is very rare. Being endemic in some countries currently, the disease affects animal and human health, and causes significant economic losses particularly by affecting race horses. In addition to the fact that glanders disease affects animal and human health and causes economic losses, being considered the causative agent B. mallei to be potentially as bioterrorism/biological weapon agent, increases the importance of the disease today.
Main issue to control the disease is to eradicate the disease in animals. The disease had been eradicated in North America, Australia and Europe through the efforts carried out by eliminating the infected animals and by taking measures for importation. However, the disease continues to be reported either endemic or sporadically from many countries in Asia, Middle East and South America.
Glanders disease, that caused great damage to the country’s economy as well as human and animal health in our country, spread rapidly and showed an epidemic course during Balkan War, World War I and Independence War. Between 1925 and 1969, a total of 112 human glanders, of which 55 of them were recorded as dead, were reported. Between 1975 and 1985, infected animals were eliminated with a large screening of equid animal country wide in order to control the disease. The disease was eradicated from our country in 2001 as a result of “National Glanders Eradication Project” launched in 2000. However, in 2017 and 2019, glanders disease reappeared in the Adalar District of Istanbul. As a result of the activities carried out by the relevant institutions, the outbreak was ended.
This report was prepared within the framework Turkey Zoonotic Diseases Action Plan, in order to be prepared against to a possible new glanders epidemic and to any potential of disease emergence. Considering the history of the disease, the report was prepared in the context of current literature, covering general information about the disease, clinical signs in humans and in animals, diagnosis, treatment and the precautions to be taken in line with the “One Health” approach.