Sağlık Kuruluşlarının Su Kullanım Etkinliklerinin İller Düzeyinde Belirlenmesi

Amaç: Hastanelerde su tüketiminin olabildiğince azaltılmaya çalışılması ve suyun verimli kullanılması hem çevre açısından hem de kamu kurumlarının ekonomisi açısından oldukça önemlidir. Bu çalışmada illerdeki hastanelere dağıtılan su miktarlarının ne derecede verimli kullanıldığının tespiti yapılmıştır. Etkin olan iller belirlenmiş, etkin olmayan illerin hangi illeri örnek alması gerektiğine değinilmiştir.
Yöntem: Çalışmada hastanelerin su kullanım etkinliklerinin belirlenmesi amacıyla Veri Zarflama Analizi (VZA) yöntemi kullanılmıştır. Modelde girdi olarak sağlık kuruluşlarına dağıtılan su miktarı, çıktı olarak ise illerdeki hastane sayısı, illerin nüfusu, hastanelerde yatılan toplam gün sayısı, aile hekimliği birimi sayısı, birinci basamak başvuru sayısı, ikinci ve üçüncü basamak başvuru sayısı verileri kullanılmıştır. VZA modeli, girdi odaklı hem ölçeğe göre sabit getirili (CCR) hem de ölçeğe göre değişken getirili (BCC) olarak kurulmuştur.
Bulgular: CCR modeli ile yapılan hesaplamalar sonucunda 81 ilden Erzurum, Kütahya ve Tunceli’nin etkin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. BCC modeli ile hesaplanan teknik etkinlik değerine bakıldığında Adana, Afyon, Ankara, Bingöl, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, Hakkâri, Mersin, İstanbul, Kastamonu, Konya, Kütahya, Muğla, Siirt, Tunceli ve Ardahan illeri etkin çıkmıştır. CCR modeli ile hesaplanan toplam etkinlik değerinin BCC model ile hesaplanan teknik etkinlik değerine bölünmesiyle illerin ölçek etkinlikleri hesaplanmıştır. Etkin olmayan iller için referans kümeleri oluşturulmuştur.
Sonuç: Bu çalışmada illerdeki sağlık kuruluşlarının su kullanım verimlilikleri belirlenmiş ve karşılaştırılmıştır. Su kaynaklarının hızla tükenmesi bu çalışmanın yapılmasındaki en temel motivasyon olmuştur. Çalışmanın sonuçları İl Sağlık Müdürlükleri’ne ve hastane yöneticilerine bilinçli su kullanımı açısından yol gösterici olabilecek unsurlar içermektedir.

Efficiency of Water Utilization in Health Institutions Based on Provinces

Objective: Efforts to reduce water consumption in hospitals as much as possible and efficient use of water are very important both for the environment and for the economy of public institutions. In this study, it was determined how efficiently the water distributed to the hospitals in the provinces was used. The efficient ones have been identified and it has been mentioned that inefficient provinces should imitate which provinces.
Method: Data Envelopment Analysis (DEA) method was used to determine the water use efficiencies of the hospitals in the study. In the model, the amount of water distributed to hospitals was used as input; the number of hospitals in the provinces, city population, total days of hospitalization in hospitals, number of family medicine units, number of application for primary, second-line and tertiary healthcare services were used as output. The DEA model was established as input oriented with both constant return to scale(CCR) and variable return to scale (BCC).
Results: As a result of calculations made with the CCR model, it was concluded that between 81 provinces Erzurum, Kütahya an Tunceli were efficient. Based on the technical efficient calculated by the BCC model Adana, Afyon, Ankara, Bingöl, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, Hakkâri, Mersin, İstanbul, Kastamonu, Konya, Kütahya, Muğla, Siirt, Tunceli and Ardahan were efficient. The scale activities of provinces were calculated by dividing the total efficiency value calculated by the CCR model into the technical efficiency value calculated by the BCC model. Reference sets were constituted for inefficient provinces
Conclusion: In this study, water use efficiencies of the health institutions in the provinces were determined and compared. The most basic motivation for doing this work is rapid depletion of water resources. The results of the study include guidelines for provincial health directorates and hospital managers (local health authority) to use water consciously.