INTRODUCTION: In recent years, health tourism has been increasing its importance in terms of both the development of national economies and improving the quality of health systems. Health tourism is summarized as the visit of people who demand treatment to different regions in order to access high-cost treatments outside the region where they live, often at lower prices. Health tourism is included in the literature not only in terms of access to lower-priced services, but also as a form of tourism that occurs when individuals who demand the service want to access quality services. This study aims to evaluate the publications on health tourism, which consumers apply in line with their needs, from different perspectives, to reveal the diffusion and relationships of existing studies and to examine the hygiene effect.
METHODS: The data used in this study were obtained from studies published only in the English language by filtering the studies in “Scopus” and “WoS” (Web of Science) databases between 2020-2024. In the retrieval of the data, restrictions were made as “health tourism” in titles, abstracts and keywords and “hygiene” in all fields. In the bibliometric analysis part, co-author analysis, keywords analysis, country citation analysis, author citation analysis, source citation analysis, and bibliographic matching analysis were performed, respectively, using the Vosviewer program. The geographical distribution of studies on health tourism was visualized using the R program and Biblioshiny plugin.
RESULTS: As a result of the review, it was determined that the studies searched in the WoS database consisted of 3512 research articles, 338 reviews, 217 early access publications, and 179 conference proceedings, while the publications in the Scopus database were 303 research articles, 55 reviews, 60 book chapters, and 24 conference proceedings. It has been observed that the number of studies conducted in the last five years has increased significantly, especially after the Covid-19 pandemic. In addition, the interconnections of studies on health tourism were evaluated from different perspectives. The countries, authors, and relationship tables that publish the most on the subject were revealed.
DISCUSSION AND CONCLUSION: It has been observed that studies on health tourism continue to increase every year. It has been determined that the research on health tourism is unevenly distributed on the basis of countries and that the leading countries in this field constitute a significant part of the total studies. The importance of hygiene concept in health tourism has been shown with the help of analysis results, tables and graphs.
GİRİŞ ve AMAÇ: Sağlık turizmi son yıllarda hem ülke ekonomilerinin gelişimi hem de sağlık sistemlerindeki kaliteyi ileri seviyeye taşıma başlıklarında önemini artırmaktadır. Sağlık turizmi tedaviyi talep eden kişilerin yüksek maliyetli tedavilere, yaşadıkları bölge dışında, çoğunlukla daha düşük fiyatlarla ulaşabilmeleri için farklı bölgeleri ziyaret etmeleri olarak özetlenmektedir. Sağlık turizmi sadece daha düşük fiyatlı hizmete ulaşabilme noktasında değil, aynı zamanda hizmeti talep eden bireylerin kaliteli hizmete ulaşmak istediklerinde ortaya çıkan turizm şekli olarak da literatürde yer almaktadır. Bu çalışma, tüketicilerin ihtiyaçları doğrultusunda başvurdukları sağlık turizmi hakkında yapılan yayınları farklı açılardan değerlendirerek mevcut çalışmaların yayılım ve ilişkilerini ortaya koymak ve hijyen etkisini incelemeyi amaçlamaktadır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu çalışmada kullanılan veriler, 2020-2024 yılları arasında “Scopus” ve “WoS” (Web of Science) veri tabanlarında yapılan çalışmalar süzülerek, sadece İngilizce dilinde yayınlanan çalışmalardan elde edilmiştir. Verilerin alınmasında, başlık, özet ve anahtar kelimelerde “sağlık turizmi” ve tüm alanlarda “hijyen” şeklinde kısıtlama yapılmıştır. Bibliyometrik analiz kısmında, Vosviewer programı kullanılarak sırasıyla ortak yazar analizi, anahtar kelimeler analizi, ülke atıf analizi, yazar atıf analizi, kaynak atıf analizi ve bibliyografik eşleştirme analizi yapılmıştır. Sağlık turizmi üzerine yapılan çalışmaların coğrafik dağılımı, R programı ve Biblioshiny eklentisi kullanılarak görselleştirilmiştir.
BULGULAR: İnceleme sonucunda WoS veri tabanında taranan çalışmaların 3512 araştırma makalesi, 338 derleme, 217 erken erişim yayını ve 179 konferans bildirisi şeklinde oluştuğu tespit edilmiştir, Scopus veri tabanındaki yayınların ise 303 araştırma makalesi, 55 derleme, 60 kitap bölümü ve 24 konferans bildirisi şeklinde sıralandığı belirlenmiştir. Son beş yıl içinde yapılan çalışmaların sayısının özellikle Covid-19 pandemisinin ardından önemli ölçüde arttığı gözlemlenmiştir. Ayrıca, sağlık turizmi hakkında yapılan çalışmaların birbirleriyle olan bağlantıları farklı perspektiflerden değerlendirilmiştir. Konuyla ilgili en çok yayın yapan ülkeler, yazarlar ve ilişki tabloları ortaya çıkarılmıştır.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Sağlık turizmi üzerine yapılan çalışmaların her yıl artarak devam ettiği gözlemlenmiştir. Sağlık turizmi üzerine yapılan araştırmaların ülkeler bazında dengesiz dağıldığı ve bu alanda öncü ülkelerin toplam çalışmaların önemli bir bölümünü oluşturduğu tespit edilmiştir. Sağlık turizminde hijyen kavramının önemi, analiz sonuçları, tablolar ve elde edilen grafikler yardımıyla gösterilmiştir.